CHAPTER 4 : Ethical and Social Issues in Information Systems

ความเข้าใจประเด็นด้านจริยธรรมและด้านสังคมที่เกี่ยวข้องกับระบบสารสนเทศ

มุมมองที่เกิดจากความสัมพันธ์ระหว่างจริยธรรม สังคมและการเมือง

     

       1. ทัศนะทางจริยธรรม 5 ประการของยุคสารสนเทศ

           1.1) Information rights and Obligations : สิทธิด้านสารสนเทศและพันธะหน้าที่ 

           1.2) Property rights and obligations : สิทธิของทรัพย์สิน

           1.3) Responsibility in duty and control : ความรับผิดชอบในหน้าที่และการควบคุม

           1.4) System quality : คุณภาพระบบ

           1.5) Quality of life : คุณภาพชีวิต

      2. แนวโน้มของเทคโนโลยีที่สำคัญที่ทำให้เกิดประเด็นทางจริยธรรม

          2.1) Multiply the ability to calculate : การทวีคูณของความสามารถในการคำนวณ

          2.2) Storage progress : ความก้าวหน้าของที่เก็บข้อมูล

          2.3) Advances in data penetration techniques in large database : ความก้าวหน้าในเทคนิคการเจาะข้อมูลในฐานข้อมูลขนาดใหญ่

          2.4) Advances in telecommunication infrastructure : ความก้าวหน้าในโครงสร้างพื้นฐานของโทรคมนาคม 

จริยธรรมในสังคมสารสนเทศ 

       1. แนวคิดพื้นฐาน 3 ประการเกี่ยวกับจริยธรรมในสังคมสารสนเทศ

           1.1) ความรับผิดชอบ : เป็นลักษณะเฉพาะของบุคคลและเป็นองค์ประกอบหลักในการกระทำในด้านจริยธรรม

           1.2) ภาระหน้าที่ : เป็นลักษณะของระบบและสถาบันทางสังคม ซึ่งเป็นกลไกที่เป็นตัวกำหนดว่าใครจะเป็นผู้รับผิดชอบในการกระทำ

           1.3) ภาระความรับผิดชอบ : เป็นลักษณะของระบบทางการเมือง คือ ข้อกำหนดตามกฎหมายที่ให้บุคคลชดใช้ค่าเสียหายที่เกิดขึ้นกับบุคคลอื่น

           1.4) กระบวนการในการยื่นอุทรธ์ : เป็นลักษณะที่เกี่ยวข้องกับสังคมที่ใช้กฎหมายในการปกครอง

       2. วิเคราะห์จริยธรรม 5 ขั้นตอน

            2.1) ระบุอธิบายข้อเท็จจริงได้อย่างชัดเจน

            2.2) กำหนดประเด็นความขัดแย้งและอธิบายถึงค่านิยมระดับสูงที่จัดว่ามีความเกี่ยวข้อง

            2.3) ชี้ให้เห็นกลุ่มผู้ได้รับประโยชน์

            2.4) ชี้ให้เห็นทางเลือกที่สามารถเลือกได้อย่างสมเหตุสมผล

            2.5) ชี้ให้เห็นผลลัพธ์ที่จะเป็นไปได้จากทางเลือก

หลักการทางจริยธรรม

      3. หลักการทางจริยธรรมต่างๆ :เป็นหลักการใช้ในการตัดสินหลังจากทำการวิเคราะห์ทางด้านจริยธรรม เพื่อเป็นแนวทางในการตัดสิน

      4. จรรยาบรรณวิชาชีพ
      5. อุปสรรคบางอย่างทางจริยธรรม

ขอบเขตคุณธรรมของระบบสารสนเทศ

      1. สิทธิทางด้านสารสนเทศ (Information Rights)

          1.1) Internet Challenges to Privacy

           1.2) Technical Solution (P3P)

                เป็นเทคโนโลยีที่ช่วยปกป้องความเป็นส่วนตัวทางด้านกายภาพ คือ สามารถป้องกัน Spyware หรือป้องกันการรับไฟล์ cookies ของเครื่องได้

    2. สิทธิในการเป็นเจ้าของ (Property Rights)

        2.1) Trade Secrets : ความลับทางการค้าหรือผลผลิตทางปัญญา

        2.2) Copyright : สิทธิแต่เพียงผู้เดียวที่จะกระทำการใด ๆ เกี่ยวกับงานที่ผู้สร้างสรรค์ได้ริเริ่มโดยการใช้สติปัญญาความรู้ ความสามารถ และความวิริยะอุตสาหะของตนเองในการสร้างสรรค์

        2.3) Patents : สิทธิบัตรเพื่อคุ้มครองการประดิษฐ์ การออกแบบผลิตภัณฑ์ที่มีลักษณะตามที่กฎหมายกำหนด

     3. ความรับผิดชอบและการควบคุม
     4. คุณภาพชีวิต
         4.1) ระบบสารสนเทศเข้ามามีอิทธิพลมากขึ้น
         4.2) ระบบสารสนเทศช่วยสร้างตลาดนานาชาติที่มีประสิทธิภาพ
         4.3) การกระทำผิดกฎหมายโดยใช้คอมพิวเตอร์้เป็นเครื่องมือ
         4.4) ระบบมีจุดอ่อน
         4.5) มีช่องว่างระหว่างครอบครัวที่มีรายได้สูงกับครอบครัวที่มีรายได้น้อยกว่าในการเข้าถึงอินเทอร์เน็ต
         4.6) Health Risks : RSI, CVS and Technostress

                 RSI : โรคที่เกิดจากกล้ามเนื้อบางส่วนถูกใช้งานในลักษณะเดิมๆ นานเกินไป

                 CVS : อาการเพลียตาซึ่งเกิดจากการจ้องที่จอคอมพิวเตอร์นานเกินไป